Partnerët tanë të shqetësuar nga investimi i parave të krimit dhe trafikut të drogës në ndërtimtari. Ekspertët europianë, në bashkëpunim me ata shqiptarë kanë konstatuar se në kundërshtim me logjikën e tregut, ndërtimtaria po lulëzon dhe pse ka një stok të madh apartamentesh pa shitur. Paratë e pista po mbajnë në stratosferë çmimin e banesave, janë më të lartat në Europë. BE kërkon nga qeveria shqiptare të verifikojë burimin e parave dhe dokumentacionin e dërguar pranë bashkive për lejet e ndërtimit
Shqetësimi i partnerëve ndërkombëtarë për paratë e krimit, të cilat sillen në Shqipëri e pastrohen në sektorin e ndërtimit, ka qënë i vazhdueshëm. Madje ekspertët e tyre kanë dhënë informacione të detajuara me emër e mbiemër për kriminelë dhe trafikantë droge, të cilët kanë sjellë shuma të mëdha parash dhe i kanë hedhur në ndërtim pallatesh apo dhe resorte turistike.
Në analizën e ekspertëve shqiptarë, në bashkëpunim me ata të BE nënvizohet fakti se shtëpitë e shqiptarëve kushtojnë më shtrenjtë se në Europë, pavarësisht nivelit të ulët të të ardhurave, që ka Shqipëria.
Çmimet janë të papërballueshme për familjet shqiptare dhe kjo ka bërë që stoku i banesave të pa shitura jetë shumë i madh. Për më tepër që pas tërmetit 26 nëntorit 2019, tregu i pasurive të paluajtshme ka pësuar rritje çmimesh. Taksat bashkiake të shtuara, por dhe cilësia e përmirësuar e ndërtimeve, ka bërë që metrat për katror të një apartamenti të kenë çmime shumë të kripura.
Për pasojë qytetarët shqiptarë nuk u “ofrohen” këtyre apartamenteve me çmime të larta, të cilat nuk njohin ulje as në kohë krize shitjesh dhe as në kohë festash, por vetëm rritje.
Dhe duke parë logjikën ekonomike të një vendi normal në Europë apo botë, me këtë stok banesash dy rrugë do të ishin ndjekur: Ose do të uleshin çmimet e apartamenteve afër kostos për t’i shitur dhe qarkulluar paratë, ose duhej të ishin ndaluar ndërtimet, për të mos shtuar stoqet dhe groposur paratë në themelet e këtyre banesave. Duke qënë se qytetarët nuk blejnë më.
Por në Shqipëri po ndodh ndryshe! Pavarësisht mungesës së fuqisë blerëse të qytetarëve dhe krijimit të stoqeve të apartamenteve të pashitura, kantieret e hapura të pallateve i sheh kudo dhe sektori i ndërtimit është gjithnjë në lulëzim.
Kjo ka sjellë shqetësim tek partnerët tanë të cilët këmbëngulin se lulëzimi i ndërtimtarisë në kushtet e stoqeve të mëdha të apartamenteve të banimit të krijuara nga mungesa e fuqisë blerëse të qytetarëve, është treguesi më i qartë se këtu po pastrohen paratë e krimit dhe drogës.
Edhe ekspertët imobiliarë këmbëngulin se paratë pa origjinë kanë prishur ekuilibrat e çmimeve. Në Tiranë çmimet kanë arritur deri në 2200 euro metri katror. Sipas të dhënave nga “Numbeo”, portali që mat indeksin e jetesës, Shqipëria renditet si vendi me kostot më të larta të banesave. Me të ardhurat mesatare, një familje shqiptare arrin të kursejë 2000 euro në vit, ndërkohë që çmimet e një shtëpie fillojnë nga 1000 euro për metër katror dhe janë duke njohur vetëm rritje.
Për këtë arsye BE po kërkon me insistim nga qeveria shqiptare që të fillojë verifikimin e burimit të të ardhurave për ndërtimtarinë, si dhe kontrollin e dokumentacionit të dërguar në pushtetin vendor, për të marrë lejet e ndërtimit. Pra po kërkon që OFL të shkojë me formular dhe tek ndërtimtaria./Pamfleti