Kur Maqedonia u bë e pavarur, shqiptarët ishin të rreshtuar në partinë e parë politike jo komuniste në këtë vend, që ishte forca që erdhi si reaksion zinxhir në tërë hapësirën e Jugosllavisë së atëhershme për faktorin shqiptar.
Bashkë me LDK-në në Kosovë, u themelua Partia për Prosperitet Demokratik e shqiptarëve në Maqedoni, në Mal të Zi u themelua Unioni Demokratik Shqiptar e në Luginën e Preshevës, Partia e Veprimit Demokratik.
Partia për Prosperitet Demokratik në Maqedoni, ishte një forcë politike që u themelua si nga intelektualë të njohur, gazetarë, jurist, etj, por edhe biznesmenë dhe drejtues lokalë në zonat e banuara me shumicë nga shqiptarëve.
Në vitin 1992, Partia për Prosperitet Demokratik e Nevzat Halilit bëri një betejë shumë të fortë, refuzoi ashpër regjistrimin e popullsisë, i udhëhequr me manipulim nga qeveria e presidentit të atëhershëm Kiro Gligorov.
Megjithatë PPD, pati problem në impaktin publik ndër shqiptarë, u krijuan shumë pakënaqësi në popull, pasi establishmenti politik nuk po tregonte forcën e duhur për të fituar të drejtat e shqiptarëve.
Tirana zyrtare, që drejtohej nga Sali Berisha President, në vend që të ndihmonte për krijimin e një ambjenti gjithëpërfshirës në faktorin shqiptar, për ta këshilluar atë jo me logjikë patriakale por me ndihmë vëllazërore, ndërhyri dhe e përçau partinë e parë shqiptare në Maqedoni.
Në vend që të ndihmonte që grupi radikal dhe ambicioz i të rinjve tetovarë drejtuar nga i ndjeri Arbën Xhaferi, të bashkohej në lidershipin e PPD-së, dërgoi atje të ndjerin Ali Spahia dhe ndikoi në përçarjen e kësaj partie.
Kështu u krijuan dy parti; PPD dhe PDSH e Arbën Xhaferit. Por kjo solli një fenomen domino. U krijuan në vite parti si kërpudhat pas shiut. E fatkeqësisht ky fenomen nuk ndodhi vetëm në Maqedoninë e Veriut, por edhe në Kosovë, Mal të Zi edhe Luginën e Preshevës, ku numri i madh i forcave politike vetëm vështirësoi unifikimin e faktorit shqiptar.
Kjo përçarje ka krijuar një dëm të madh, një logjikë sektare që më pas në lëvizjen e pushteteve në Maqedoni vetë furnizoi klientelizmin dhe jo krijimin dhe forcimin e një elite jo vetëm politike por edhe administrative.
Një elitë që do të mbronte shtetin që ishin aksioner, e ndoshta nuk do të kishte vend për aq dëshmorë në 2001 dhe kaq shumë baltë e frikshme e hedhur ditë pas dite mbi njëri-tjetrin vetëm për interesa të ngushta.
Faktori politik shqiptar sot ka një shans të unifikohet pasi është rritur, por që është kaq armiqësor me njëri-tjetrin, e kjo ka ardhur kohë pas kohe, pas një sherri që ka ushqyer e hedhur shumë helm mes vedit.
Ja ky është dëmi që ka krijuar Sali Berisha në 1994. E ka bërë nga mosdija apo me qëllim? Edhe për këtë tashmë është vonë!/ Pamfleti
