Kur të përfundojnë masat kufizuese, qeveritë duhet të çlirojnë tregjet e punës.Menaxhimi i tranzicionit do të sjellë shumë rreziqe
Qeveritë nuk kanë ngritur ndonjëherë rrjeta më bujare sigurie sesa ato që kanë krijuar gjatë pandemisë. Në Britani, pagat e 7.5 milionë punëtorëve po paguhen në pjesën më të madhe nga qeveria, e cila po shpenzon më shumë për pagat sesa në kujdesin shëndetësor.
Në Francë, qeveria po paguan shumicën e të ardhurave të punonjësve në sektorin privat, pasi atyre iu shkurtuan orët e punës. Amerika ka rritur përfitimet e papunësisë me 600 dollarë për person në javë, pothuajse sa trefishi i pagës mesatare. Që nga marsi, 34 milionë njerëz kanë aplikuar për të përfituar këtë mbështetje financiare. Gjermania dhe Japonia kanë përforcuar skemat ekzistuese të subvencioneve për punëtorët e pushuar ose të pezulluar nga puna.
Këto politika kanë qenë të domosdoshme. Zëvendësimi i të ardhurave të humbura ka shmangur vuajtjet, ka ndaluar fundosjen e ekonomisë dhe ka siguruar mbështetje publike për masat e distancimit social. Megjithatë, qeveritë duhet të përgatisin një strategji daljeje jo vetëm nga karantina, por edhe nga politikat e tyre të urgjencës. Nuk mund t’i zëvendësojnë të ardhurat private për një kohë të pacaktuar. Nëse transferimet e sotme vazhdojnë për një kohë të gjatë, ato do të jenë jashtëzakonisht të shtrenjta dhe do të pengojnë përshtatjen e tregjeve të punës me mënyrën e re të jetesës pas pandemisë.
Shumë nga skemat e sotme pasqyrojnë idenë se ekonomitë duhet të ngrijnë në vend e më pas të ringjallen të paprekura pasi të kalojë kriza. Megjithatë, duket gjithnjë e më e mundur se ekonomitë do të ndryshojnë përgjithmonë. Konsumatorët mund të dalin nga izolimi me zakone dhe frika të reja, duke shpenzuar më pak në restorante, kinema dhe udhëtime, dhe më shumë për dërgesa, përmirësime të kushteve në shtëpi dhe transmetime me video.
Punonjësit, në mënyrë të arsyeshme, mund të kërkojnë paga më të larta për punë si ndërtues ose kasap, të cilat përfshijnë kontakt të ngushtë me të tjerët gjatë gjithë ditës. Dhe industritë që kanë mungesa në punë manuale që kryheshin nga punëtorë emigrantë, për shkak të kontrolleve kufitare, mund të duhet të tërheqin më shumë vendas. Katër në dhjetë punë të humbura për shkak të pandemisë në Amerikë, nuk do të rikthehen, sipas një vlerësimi të bazuar në sondazhe, modele historike dhe sinjalet e kompanive. Tre në dhjetë humbje të vendeve të punës janë kompensuar nga punësimet e reja.
Rregullimet e nevojshme nuk do të ndodhin ndërkohë që shteti i paguan punëtorët që presin të rikthehen në punët e tyre të vjetra – shpesh me shuma më të larta se më parë. Në Amerikë, afërsisht tre të katërtat e përfituesve të ndihmës së papunësisë marrin më shumë para sesa fitonin në punë. Kjo bllokon nxitjen për të kërkuar punë të reja. Por edhe ndërprerja e plotë e mbështetjes financiare do t’i linte në mëshirë të fatit punëtorët e pushuar, në kushte mizore, që janë edhe më të rënda në Amerikë, me sistemin e saj të dobët të mirëqenies sociale.
Kështu që qeveritë përballen me një akt të vështirë baraspeshimi: nëse mbështetja tërhiqet shumë shpejt, shumë njerëz do të vuajnë; dhe nëse tërhiqet shumë vonë, ekonomia do të dëmtohet. Për të gjetur rrugën e duhur, mbështetja më bujare duhet të ofrohet vetëm për ato industri që qeveria po i mban me forcë të mbyllura. Pasi të lejohet hapja e dyqaneve, restoranteve dhe kinemave, tregu duhet të vendosë nëse ato kanë një të ardhme. Këto sinjale nuk duhet të shpërfillen për një kohë të gjatë.
Skemat gjithashtu duhet të nxisin fleksibilitetin. Punëtorët e papunë duhet të lejohen të rikthehen në kompanitë e tyre me kohë të pjesshme, siç premtoi Britania këtë javë. Amerika duhet të përdorë më shumë skemat e ndarjes së punës, që tashmë janë vendosur në rreth gjysmën e shteteve, të cilat, ashtu si në Europë, ofrojnë përfitime në bazë të orëve të humbura të punës, jo vetëm vendeve të humbura të punës. Kjo duhet të shoqërohet me ndihmën financiare për të papunët, megjithëse asnjëra skemë nuk duhet të paguajë aq shumë sa të shkurajojë kërkimin e punëve me kohë të plotë.
Së fundmi, qeveritë duhet t’i ndihmojnë njerëzit të gjejnë punë të reja. Kjo nënkupton mbështetje më të madhe për trajnime, heqjen e barrierave të mundësive, siç janë rregullat e panevojshme të licencimit dhe uljen e taksave të pagave për të nxitur punësimin. Si në kohëra normale, qeveritë nuk duhet të jenë pengesë në rrugën e ndryshimeve ekonomike. Përkundrazi, ato duhet të lehtësojnë rrugën – duke u ofruar ndihmë atyre që kanë mbetur mbrapa./ Monitor.al
