Bota 9 Gusht 2022, 16:18

Dezinformimi, “arma” që po përdor Rusia në Ukrainë dhe Ballkanin Perëndimor

Shkruar nga Pamfleti

Ekspertja dhe studiuesja e dezinformimit rus, Ivana Stradnerka, ka dhënë një intervistë për KievPost ku ka folur për luftën lidhur me lajmet e rreme ose ndryshe “fake news”, pro ruse.

Ekspertja Stradnerka flet për mënyrën se si Moska përdor lajmet e rreme për të goditur Perëndimin, gjithashtu shtrirjen e fushatave dezinformuese përtej kufijve të saj, si në kontinentin Afrikan ashtu edhe në Ballkan.

-Tema e dezinformimit rus dominon titujt kryesorë lidhur me luftën në Ukrainë, duke nisur nga akuzat për laboratorët amerikane në Ukrainë , kërkesat e Kievit për armë bërthamore apo se qeveria Zelensky është një komplot nazist e deri tek fakti i kryer sipas tyre se NATO është aktualisht në Ukrainë. A ju befason kjo?

Këto akuza nuk më habitin aspak. Nuk duhet të harrojmë se ministri rus i Mbrojtjes, Sergey Shoigu, deklaroi hapur se lufta e informacionit është bërë një armë kritike për ushtrinë e tyre. Ushtria ruse përdor operacione informacioni për të formuar perceptimet e popullatës së huaj dhe vendase për të ndikuar në procesin e vendimmarrjes së kundërshtarëve. Si rezultat, nëse duam të fitojmë luftën e informacionit me Rusinë, duhet të kemi epërsi informacioni, pasi është elementi kryesor i suksesit në luftërat e gjeneratës së re.

-Ashtu si BRSS edhe Rusia po, përdor dezinformimin për çështjet bio-mjekësore. A po ndodh e njëjta gjë sot, për shembull me linë e majmunëve?

Ashtu si gjatë pandemisë Covid-19, qeveria ruse ka përdorur librin e saj të zakonshëm të lojërave të përhapjes së dezinformatave për të shtrembëruar perceptimet globale të së vërtetës. Këtë herë, qëllimi i Ministrisë Ruse të Mbrojtjes është të lidhë origjinën e lisë së majmunëve me Shtetet e Bashkuara.

-Çfarë thonë ata lidhur me linë e majmunëve?

Dezinformimi aktual varion nga pretendimet se lija e majmunëve erdhi nga laboratorët biologjikë të SHBA-së në Nigeri dhe Ukrainë, deri te argumentet se një simulim i lisë së majmunëve të udhëhequr nga SHBA i mbajtur vitin e kaluar në Konferencën e Sigurisë së Mynihut i ngjan shpërthimit aktual.

-Çfarë i thonë rusët popullit rus për përhapjen e sëmundjes?

Në frontin e brendshëm, media po pretendon se Rusia nuk ka raste dhe po tallet me shpërthimin aktual të Perëndimit duke diskutuar se si ajo ndikon vetëm tek popullata homoseksuale. Rusia ka të ngjarë të përdorë imunitetin e saj të supozuar nga shpërthimi për të justifikuar propagandën homofobike të Kremlinit të vitit 2013 që thekson “vlerat tradicionale shpirtërore dhe morale”.

-Nëse kjo është mënyra se si Rusia e rrotullon aktualisht linë e majmunëve – si e manipuloi BRSS HIV/AIDS?

Ashtu si dezinformimi aktual i Rusisë kundër lisë së majmunëve, propaganda sovjetike për HIV-AIDS përdori lajme të rreme që se SHBA-ja po prodhonte armë biologjike. Për shembull, gjatë Luftës së Ftohtë, KGB zhvilloi “Operacionin Denver”, një fushatë dezinformuese që synonte të fajësonte qeverinë amerikane për krijimin dhe çlirimin e virusit HIV që shkakton SIDA-n. Kjo fushatë arriti nivele të larta të suksesit global. Në një fushatë të veçantë dezinformimi, KGB-ja krijoi dhe shpërndau narrativën se SHBA, së bashku me aleatët e saj në Afrikën e Jugut dhe Izrael, përdorën “armë etnike” për të vrarë afrikanë dhe arab.

-Ju jeni me origjinë nga Serbia: Pse Serbia është një ndër të paktat shtete në Evropë që kanë një mbështetje kaq të fortë për Rusinë? Çfarë lloj propagande ruse gjendet në Serbi?

Unë gjithmonë them se ndikimi rus në Serbi është kaq i suksesshëm sepse serbët nuk e kanë përjetuar kurrë se si është të jetosh nën okupimin rus. Rusia ka punuar shumë për ta tërhequr Ballkanin në një rrjet shtetesh që gravitojnë drejt Kremlinit. Ndikimi i shtuar i Moskës në Ballkan shërben si një teatër tjetër që synon të shpërqendrojë Perëndimin. Ngjashëm me strategjinë e Kremlinit në Kaukaz, qëllimi i Rusisë në Ballkan është të “përshkallëzojë për të de-përshkallëzuar” dhe të pozicionohet si ndërmjetësi i vetëm i konfliktit.

Çfarë shpresojnë të arrijnë në Ballkan?

Ky plan loje realizon dy qëllime: forcimin e pozitës së Moskës në rajon dhe dhënien e levave të Putinit mbi fuqitë perëndimore që nuk duan që dhuna të përshkallëzohet më tej, për të arritur këtë axhendë, Rusia ka përforcuar ndjenjat antiperëndimore si duke investuar në sektorin mediatik të Serbisë ku funksionojnë Sputnik dhe (së shpejti) RT, ashtu edhe duke mbështetur lëvizjet nacionaliste.

-Kush po e fiton luftën e informacionit/dezinformimit: Rusia apo Perëndimi?

Varet se kë pyet. Rusia mund ta ketë humbur luftën e informacionit në flluskën e Twitter; Gjithashtu nuk ka gjasa që disa nga propagandat e saj më të largëta, të tilla si pretendimet se ne trajnojmë zogj shtegtarë për të përhapur armë biologjike në Rusi (po, Rusia e tha këtë), do të bindë shumicën e njerëzve në Uashington, DC. Megjithatë, Moska po bën një punë të shkëlqyer duke përdorur platforma të tjera të mediave sociale si Instagram, Facebook, Telegram dhe VK, për të synuar aleatët e saj në Afrikë, Azi dhe Ballkan. Ndërsa Perëndimi ka bërë punë të shkëlqyer me masa mbrojtëse për t’u mbrojtur nga operacionet e informacionit rusë, por kam frikë se Perëndimi nuk po bën mjaftueshëm për të fituar zemrat dhe mendjet globalisht.

-Në atë rast, çfarë duhet të bëjnë Perëndimi dhe Ukraina për të pasur fushata më të mira informative?

Ukraina po bën punë fenomenale me operacionet e informacionit dhe ne duhet t’i shikojmë dhe të mësojmë prej tyre. Perëndimi ka ndërmarrë masa të shumta parandaluese në hapësirën e informacionit. Megjithatë, për arsye jo shumë të qarta, pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, Perëndimi pushoi së përdoruri operacionet e informacionit në mënyrë fyese. Shumë njerëz në Perëndim mendojnë se “propaganda” nuk është në përputhje me busullën tonë morale. Kjo është e gabuar. Ne nuk përhapim dezinformata – e vërteta është në anën tonë. Perëndimi duhet ta trajtojë informacionin si një armë dhe është koha që ne të përqafojmë faktin se fusha e betejës ka ndryshuar”

-Me rritjen e mediave sociale, si ka ndryshuar dezinformimi?

Masat aktive ruse nuk janë të reja. Ajo që është e re është teknologjia që lejon dezinformimin rus të rrjedhë më shpejt. Gjatë Luftës së Ftohtë, ishte shumë më e vështirë të bashkoheshe me një gazetar në një gazetë kryesore për të shkruar një histori rreth mënyrës sesi SHBA përdor AIDS-in si një armë biologjike. Tani, me mediat sociale, ju mund të arrini miliona njerëz me llogarinë tuaj në Twitter dhe të përhapni gënjeshtra për Covid-19 ose Monkeypox pa pasur nevojë të kaloni nëpër asnjë radhë.

-Cilat janë objektivat e Rusisë me dezinformimin në vendet e Evropës Perëndimore apo në Shtetet e Bashkuara?

Operacionet ruse të informacionit i lejojnë Rusisë të sfidojë Perëndimin dhe SHBA-në në një mënyrë asimetrike duke qenë se Moska nuk mund ta sfidojë lehtësisht Perëndimin duke përdorur taktika ushtarake konvencionale. Për më shumë se një dekadë, Rusia ka përdorur hapësirën e informacionit për të bërë pyka brenda komunitetit transatlantik, për të minuar NATO-n dhe BE-në dhe për të shtrembëruar konceptin e demokracisë. / Përshtati “Pamfleti” nga KievPost”

Bota Ballkan dezinformimi rus