Bota25 Tetor 2022, 22:22

Reportazh/ Një ditë në Bucha, aty ku mizoria e luftës nuk njeh limite

Shkruar nga Pamfleti

Mizoritë në qytetin e afërt të Bucha kanë tërhequr vëmendjen e botës dhe janë bërë çështja numër një për prokurorët e Ukrainës, masakra atje nuk ishte një lajthitje. Përkundrazi, ishte pjesë e një gjurme dhune që u përhap shumë gjerë, shpesh nën radarin e prokurorëve, në fshatra të zakonshëm si Zdvyzhivka, gjysmë ore në veri të Buçës.

Pjesa më e madhe e dhunës ishte sistematike, jo e rastësishme, e konceptuar dhe zbatuar brenda strukturave komanduese të ushtrisë ruse.


Për të rejat më të fundit behuni pjesë e grupit tonë VIRAL në facebook : PAMFLETI

Trupat u udhëzuan të bllokonin dhe shkatërronin gjurmët e “rezistencës nacionaliste”, sipas planeve të betejës ruse. Ata e bënë këtë me brutalitet të vazhdueshëm, duke gjuajtur armiq të mundshëm në listat e inteligjencës ruse dhe duke torturuar dhe vrarë luftëtarë vullnetarë, veteranë dhe civilë të dyshuar se ndihmonin trupat ukrainase.

Prokurorët ukrainas thonë se do të trajtojnë çdo krim të kryer në këtë luftë, por ata po përpiqen të gjykojnë më shumë se 40,000 hetime për krime lufte. Tani për tani, prioritetet e tyre më të ngutshme janë rastet me prova premtuese dhe numër të lartë trupash, vende si Bucha që mbërthyen imagjinatën e publikut.

Prifti i fshatit kishte marrë përsipër dokumentimin e vdekjeve.

Më 30 mars, ndërsa trupat ruse u tërhoqën, trupat e dy burrave të panjohur, të shënuar nga tortura, u gjetën në kopshtin e pasmë të një prej shtëpive më të mëdha dhe më të bukura në qytet. Plumbat kishin këputur gardhin e kuq prej druri aty pranë dhe gëzhojat kishin mbushur tokën. Të nesërmen në mëngjes, kur Bentsa mbërriti, tre trupa të tjerë ishin shfaqur në të njëjtin vend.

Nuk kishte polici, prokurorë, ekspertë balistikë, asnjë ushtri ukrainase përreth për të thirrur për ndihmë. Ishin vetëm pesë burra që kishin nevojë për emra. “Nuk dinim fare se me kë të kontaktonim”, tha Bentsa. “Të lija trupat kështu për një kohë të gjatë ishte marrëzi. Është e qartë, ne të gjithë e dimë fiziologjinë – njeriu do të dekompozohet. Çfarë do të bënim me ta?”

At Bentsa veshi dorezat mjekësore dhe kërkoi nëpër xhepat e kufomave, për mjete identifikimin. Nuk gjeti asnjë.

Bentsa shkrepi fotografi dhe ndihmoi në transportimin e trupave në një varrezë në buzë të pyllit. Ai i varrosi së bashku në një gropë me rërë, duke u kujdesur të shënonte vendin me një kryq të ashpër prej druri. “31 mars 2022,” gërvishti ai në dru. “5 burra të panjohur”.

Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës krijoi botin e tij Telegram dhe dërgoi mesazhe SMS duke inkurajuar njerëzit të raportojnë lëvizjet e trupave ruse: “Ne do të fitojmë së bashku!”

Kjo më shqetëson mua sepse ju po i ktheni qytetarët në asete të inteligjencës,” tha Eliot Higgins, themeluesi i Bellingcat, një grup hetimor që ka vite që punon me dokumentacionin e mizorive të mbledhura nga njerëzit. “Kjo krijon një rrezik për ata civilë. … A duam vërtet një qeveri që vendos civilët në atë pozicion?

Oleksiy Danilov, kreu i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes së Ukrainës, pranoi rreziqet për civilët, por tha se vullnetarët ndiheshin të fuqizuar duke kontribuar në mbrojtjen e vendit të tyre.

Sipas ligjeve të luftës, civilët që përbëjnë një kërcënim sigurie mund të ndalohen dhe ushtarët mund të synojnë civilët që marrin pjesë aktivisht në armiqësi, thonë avokatët ndërkombëtarë të të drejtave të njeriut. Por në asnjë rrethanë nuk është e ligjshme të torturosh dhe vrasësh civilë ose luftëtarë të mbajtur si robër lufte.

Pranvera Kishte mbërritur në Bucha, daffodils kishin lulëzuan para shtëpive të shkatërruara. Ndërsa dielli ngrohte tokën përsëri në jetë, trupat e Buçës filluan të kundërmojnë.

Era e trashë dhe ngjitëse e të vdekurve mbeti rreth morgut për javë të tëra. I vetmi lehtësim i menjëhershëm erdhi nga aroma e drurit të freskët të pishës të prerë në një dhomë të vogël të mbushur me arkivole.

Anna Dolid, psikologe kujdestare në morg, u përpoq të lehtësonte gjërat duke shpjeguar hap pas hapi procesin e rikuperimit kur duhen mbledhur provat e krimeve. Të gjitha kufomat duhej të zhvarroseshin në mënyrë që të mund të bëheshin hetimet e duhura. Do të kishte autopsi në një nga dhjetëra morgjet lokale dhe vetëm atëherë një trup mund të dorëzohej për varrim.

Njerëzit shikonin të tmerruar teksa të dashurit e tyre nxirreshin nga oborret e tyre. “Ishte kaos. Askush nuk e kuptoi se çfarë po ndodhte”, tha Dolid.

Ajo vazhdoi të nuhaste kripërat në dorë për të ringjallur ata që u ra të fikët nga trauma dhe u shpërndanë receta për qetësues.

Pyetja që shqyen pikëllimin e njerëzve, tha Dolid, është pse. Pse ndodhi kjo? “Duhen vite për të kërkuar përgjigje për këto pyetje,” tha ajo.

Tetiana Boikiv një grua ukrainase, burrin e së cilës ushtarët rus e morën me dhunë dhe ajo nuk mori më informacione për fatin e tij, deri momentin kur pa trupin e të shoqit të zbritej nga një kamion ditë më vonë.

Nuk e gjetën Kolian?

Disa ditë më vonë, ajo mori lajmin se dy trupa të paidentifikuar nga Zdvyzhivka kishin hyrë brenda. Por morgu i Buçës po ruante kufomat e tej mbushura në një gjysmë duzinë morgjesh të tjerë. Në kohën kur Boikiv u kthye në Bucha, trupat e Zdvyzhivka ishin në fund të një pirg çanta trupash në një kamion frigoriferik që do të nisej për në qytetin e afërt të Bila Tserkva.

Boikiv filloi të qajë, nëse ajo nuk mund të hipte në kamion, kërcënoi se do të ngjitej nga pas me të gjithë njerëzit e vdekur. Ajo nuk mund ta linte Kolian të ikte sërish kështu që shoferi i bëri vend asaj në kabinë.

Kur kamioni u shkarkua në Bila Tserkva, Boikiv shikoi kufomat nga Zdvyzhivka. Ata ishin në gjendje aq të keqe sa ishte e vështirë të ishe i sigurt. Një infermiere i tha Tanias që të shikonte jo vetëm rrobat, por edhe dhëmbët.

Unë hapi gojën dhe shikoi dhëmbët, “tha ajo, duke u dridhur nga kujtesa. “Nuk ishte ai.” Ajo vazhdoi të shikonte, më pas vuri re këpucën e Kolias nga një çantë pjesërisht e hapur. Në kohën kur Boikiv ia vuri sytë përsëri burrit të saj, Kolia kishte një muaj që kishte vdekur.

Ajo e njohu burrin e saj nga forma e kafkës dhe mjekrës së tij. Ajo vështroi në gojën e Kolias dhe shikoi mbushjet e tij. Ditën e varrimit, miqtë nga kisha hynë në oborr dhe qëndruan rreth arkivolit të Kolias. Qielli kërcënoi shi.

Do të takohemi përsëri, Kolia,” tha Boikiv, duke drejtuar dorezat e saj të punës përgjatë majës së arkivolit. “Do ta bëj të vështirë që të mos më dëgjojë dhe të mos largohet. Dhe sa kohë po kërkoja për të? Sa shumë kam udhëtuar.” Ajo ndjeu një thikë paniku. “E kontrollova dy herë nëse ishte ai apo jo,” tha ajo me zë të ulët. “Jam e qetë. Unë jam e qetë.”

Vajtuesit kënduan, thellë dhe ngadalë, për afrimin me Zotin, gjetjen e një vendi pa pikëllim. Nën retë e ulëta, ata ecën në një procesion të shkurtër drejt varrezave prapa kishës. Në vend të avionëve luftarakë qarkullonin sipër, lejlekët madhështorë. Ndërsa Boikiv kthehej në shtëpi, fqinjët u përqafuan dhe u ulën së bashku përpara gardheve të tyre. Ata kishin mbijetuar, deri tani. Ata do të varrosnin të vdekurit e tyre dhe jeta, disi, do të fillonte përsëri.

“Gjithçka është e bukur këtu. Por Kolia është zhdukur, “tha Boikiv, duke parë një rresht tulipanësh të kuq të gjatë që fqinji i saj kishte mbjellë. Pikat yndyrore dhe të ngrohta të shiut pranveror spërkatën papastërtitë. “Ata morën dashurinë time të madhe,” tha ajo.

E vetmja gjë që ka mbetur tani është kërkimi i drejtësisë. Për ata që kanë humbur të dashurit, është gjithçka njëkohësisht nuk është asgjë.

Ajo u ul në shtëpi në dritën e errët e rrethuar nga kujtimet e asaj që ka humbur. Shtratin që ajo kishte sjellë për ta ndarë me Kolian. Uji nga pusi që Kolia gërmoi. Fluturat e vogla të plastikës blu dhe të bardhë, Kolia i mbërtheu në sfondin e tyre të përkulur.

Unë e kuptoj se gjithçka është në duart e Zotit,” tha ajo. “Dhe do të vijë koha kur njerëzit do të ndëshkohen për këtë. Ata i pret dita e gjykimit.”/ Përshtati “Pamfleti” nga “Associated Press

Bota #Bucha #luftës krimet