Bota12 Shtator 2022, 19:38

Rusia post-Putin: Çfarë ndodh nëse presidenti vdes papritur?

Shkruar nga Pamfleti

Në muajt e fundit shëndeti i presidentit rus, Vladimir Putin ka qenë subjekt i shumë spekulimeve, duke filluar që nga pretendimet se ai vuante nga kanceri, Parkinson, apo se i mbijetoi një atentati.

Por çfarë do të ndodhte nëse presidenti rus, Vladimir Putin vdes në mënyre të papritur?

Kryeministri, Mishustin do të bëhej president në detyrë dhe do të mbaheshin zgjedhje të reja, por ekspertët thonë se thelbi i një Rusie pas Putinit është e vështirë të parashikohet.

Ai mund të qëndrojë në pushtet për 10 vjet ose më shumë nëse dëshiron, kjo varet vërtet nga rrethanat. Unë nuk do t’i kushtoja shumë vëmendje problemit të shëndetit të tij“, tha analistja politike Tatiana Stanovaya për Al Jazeera.

Nëse 69-vjeçari vdes ose largohet papritur nga detyra, Këshilli i Federatës ka 14 ditë për të shpallur zgjedhjet presidenciale, nëse nuk e bën, Komisioni Qendror i Zgjedhjeve ka për detyrë të shpalli zgjedhjet e reja.

Ndërkohë kryeministri, Mikhail Mishustin do të bëhej president në detyrë. Megjithatë, Mishustin nuk shihet si i afërt me Putinin dhe as një kandidat i besueshëm për ndonjë zgjedhje.

Në vend të kësaj, Stanovaya beson se largimi i Putinit do të lërë një vakum pushteti midis interesave të biznesit, zyrtarëve të sigurisë si ministri i Mbrojtjes, Sergej Shoigu dhe fraksioneve të tjera të elitës.

Nëse nesër i ndodh diçka, besoj se sistemi do të mbijetonte; Është ende i fortë. Forcat konservatore, siloviki (zyrtarët e sigurisë) do të marrin përsipër iniciativën politike. Por nëse diçka i ndodh Putinit më vonë – një vit ose më shumë – në këtë rast, rreziqet e destabilizimit janë shumë më të larta. Do të shohim përplasje të brendshme dhe silovikët do të kishin shumë më pak shanse për të mbajtur iniciativën. Vitin e ardhshëm situata mund të jetë më ndryshe dhe më e vështirë”, tha Stanovaya

Sipas raporteve në mediat e pavarura ruse, anëtarët e elitës ruse u befasuan dhe u ndjenë në ankth kur Putin njoftoi pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt, duke e shpallur “operacionin ushtarak special” një hap të domosdoshëm. Një konsolidim patriotik u mbajt në javët në vijim pasi ekonomia u mbajt më fort se sa pritej.

Megjithatë, refuzimi i Putinit për të pranuar një lidhje midis vështirësive ekonomike dhe sanksioneve thuhet se po i largon zyrtarët e prirur ndaj biznesit, ndërkohë që disa të tjerët e kritikojnë atë se nuk e ka bërë një luftë mjaftueshëm aktive.

Sipas disa raporteve, disa të brendshëm të Kremlinit po diskutojnë në heshtje se kush mund të vijë pas Putinit. Por Stanovaya tha se një bisedë e tillë nuk është serioze.

Në fakt askush nuk e di [kush do të jetë i radhës]. Nëse dikush, për shembull, fillon të shkruajë se Medvedev është pasardhësi, mund të shihet si një sulm politik ndaj Medvedevit, sepse askush nuk dëshiron të shfaqet si pasardhës, pasi kjo e bën pozicionin e tij më të cenueshëm”, tha Stanovaya.

Eksperti i sigurisë Mark Galeotti i tha Al Jazeera: “Është sinqerisht e vështirë të shohësh Putinin të largohet së shpejti. Me gjithë tregimet e sëmundjes, nuk ka asnjë provë që ai është i sëmurë rëndë, dhe duke pasur parasysh sa katastrofike ka shkuar lufta, nuk mund ta shoh atë të tërhiqet nëse nuk detyrohet të dorhiqet nga njerëzit përreth tij. Nuk ka pasardhës të dukshëm nuk do të ishte [e zgjuar] të dukesh sikur po bën audicion për një pozicion që nuk është vakant.”

Putin ka qenë në krye të Rusisë për më shumë se 20 vjet, duke udhëhequr vendin nga 2000 në 2008, dhe përsëri nga 2012 deri më sot. Gjatë kësaj kohe, Dmitry Medvedev mbajti presidencën, megjithëse Putini, si kryeministër besohej gjerësisht se mbante pushtetin e vërtetë edhe në atë periudhë.

Gjithsej, politikani 69-vjeçar, i cili në fund të shkurtit shpalli pushtimin rus të Ukrainës si një “operacion special ushtarak” të domosdoshëm, ka krahasuar 18 vitet e liderit sovjetik Leonid Brezhnev në pushtet.

Nëse përfshin kohën e Medvedevit në detyrë, Putini sundoi Rusinë më gjatë, duke kaluar edhe Jozef Stalinit në pushtet.

Mandati i tij aktual do të përfundojë në vitin 2024. Megjithatë në vitin 2020, kushtetuta ndryshoi, duke e lejuar atë të kandidojë për dy mandate të tjera gjashtëvjeçare deri në vitin 2036, kur ai të jetë 86 vjeç.

Sipas Stanovaya, nëse ekonomia vazhdon të dështojë dhe pakënaqësia publike rritet, një fraksion tjetër mund të përpiqet të marrë frenat.

Por gazetarja Farida Rustamova, e cila mbulon politikën ruse dhe intrigat e Kremlinit, paralajmëron kundër parashikimeve.

Në rastin e vdekjes së presidentit, detyrat i takojnë kryeministrit. A do të arrijë Mishustin të mbajë pushtetin? Nuk kemi si ta tregojmë. Ne mund të flasim për këto gjëra në mënyrë abstrakte, por në asnjë mënyrë nuk duhet të mbështetemi në këto mendime si një lloj parashikimi. Është shumë e vështirë të bësh parashikime për vendet autoritare, sepse ne nuk e dimë se çfarë do të ndodhë. Nuk ka forca politike alternative në Rusi për të cilat mund të flasim ose çfarë do të bëjë një ose një fraksion tjetër”, tha ajo për Al Jazeera me telefon.

Ajo shtoi se ata që kundërshtojnë Putinin mund “vetëm të fantazojnë”.

Kjo shpëlarje truri në Rusi ka vazhduar që në moshë të re. Mund të ketë vetëm reforma nga lart-poshtë sepse sistemi i Putinit ka ekzistuar për një kohë të gjatë, ai ka indoktrinuar një brez të tërë për 20 vjet tashmë“, tha ajo.

Opozita aktuale në Rusi nuk ka gjasa të fitojë asnjë zgjedhje pas Putinit, pasi qeveria ka hequr dorë nga çdo alternativë gjatë 20 viteve të fundit. Jashtë Partisë Rusia e Bashkuar e Putinit, blloku i dytë më i fortë janë komunistët, lideri i të cilëve, Genadi Zyuganov i Konsiderohet si “opozitë sistemike” për të ofruar iluzionin e një demokracie pluraliste, pasi Partia Komuniste rrallëherë del kundër Putinit.

Figura më e famshme e opozitës, të paktën jashtë Rusisë, është Alexey Navalny, i cili u dënua me nëntë vjet për përvetësim në mars. Por edhe sikur të kishte qenë i lirë, popullariteti i tij aktual mes rusëve është modest. Yevgeny Roizman, një tjetër figurë e dukshme opozitare që dikur ishte krye bashkiaku popullor i Yekaterinburgut, u arrestua së fundmi me akuzën e diskreditimit të forcave të armatosura, e cila dënohet me tre vjet burgim.

Ndoshta një e dhënë për të ardhmen e Rusisë mund të jetë në Uzbekistan, një tjetër ish-republikë sovjetike që u drejtua nga ish-zyrtari sovjetik, Islam Karimov, nga pavarësia në 1991, deri në vdekjen e tij në 2016.  Gjatë asaj kohe, Karimov zgjati kohën e tij në pushtet përmes zgjedhjeve, referendumeve dhe reformave kushtetuese të konsideruara nga shumë si të manipuluara. Familja e tij u pasurua dhe mospajtimi u shtyp.

Pas vdekjes së tij, media dhe ekonomia gëzonin më shumë liri dhe dhjetëra të burgosur politikë u liruan gjatë një periudhe reformash, por përndryshe shumë prej të njëjtëve zyrtarë mbeten në pushtet dhe struktura e qeverisë mbeti e pandryshuar.

Megjithatë, ekspertët thonë se ka shpresë për një Rusi më paqësore, edhe nëse shanset për një demokraci më të madhe janë të pakta.

Nuk ka gjasa që të jetë dikush më i ashpër pas Putinit, por as nuk duhet të presim një liberal. Më e mira për të cilën mund të shpresojmë është një kleptokrat pragmatik, i cili vlerëson se lufta është e keqe për biznesin dhe kështu do të kishte arsye shumë personale për të zvogëluar konfrontimin aktual. Aktualisht, burra si kryeministri Mikhail Mishustin ose kryebashkiaku i Moskës Sergei Sobyanin mund të përshtaten me atë formë, por kjo nuk do të thotë se ata domosdoshmërisht kanë gjasa të ngrihen në pushtet”, tha Galeotti.

Stanovaya beson se “siloviki” mund të dalë shumë më pragmatik.

Putini është vërtet i fiksuar pas misionit të tij historik, ai është shumë emocional për Ukrainën. Mund të jetë më e lehtë për Perëndimin të merret me silovikin sepse ambiciet e tyre janë më të ulëta. Edhe nëse Rusia bëhet më anti perëndimore, mund të ketë më shumë hapësirë ​​për t’u marrë me Rusinë”, tha ajo.

Vitin e kaluar, Putin u tha rusëve: “Do të vijë një kohë kur, shpresoj, mund të them se një person i tillë është i denjë për mendimin tim për të udhëhequr një vend kaq të mrekullueshëm si Rusia, atdheu ynë“.

Me sa duket, ajo kohë nuk ka ardhur ende./ Përshtati “Pamfleti” nga “Al Jazeera”

Bota #Putinit pas Rusia