Agjencia e krijuar nga Edi Rama për blerjet e përqëndruara kapet “mat”, zbërthehen pazaret me klientët e qeverisë për paracaktim të tenderëve dhe ndarjen e parave publike
Në shkurt të vitit 2018, Edi Rama krijoi një mekanizëm të ri për vjedhjen e parave publike, Agjencinë e Blerjeve të Përqendruara, e cila zhvillon tendera në emër dhe për llogari të Kryeministrisë, ministrive dhe drejtorive.
Kjo strukturë ishte fillimisht në varësi të Fatmir Xhafajt si ministër i Brendshëm dhe prej dy vitesh në varësi Sandër Lleshajt, i cili zëvendësoi Xhafajn. Me këtë agjenci, Edi Rama nxori jashtë loje ministra dhe drejtorë, duke përqendruar realizimin e tenderave në duart e tij dhe të ministrit të Brendshëm. Vjedhja e parave publike me tendera është një nga format më masive dhe të natyrshme të korrupsionit të qeverisë së Edi Ramës, e certifikuar nga raportet ndërkombëtare si një ndër qeveritë më të korruptuara në botë. Sipas raporteve të Kontrollit të Shtetit qeveria e Edi Ramës dhe e degëve të saj kanë vjedhur 7 miliardë lekë pasuri dhe para publike gjatë 7 viteve, një shumë kjo e paprecedentë në historinë e korrupsionit botëror në raport me buxhetin vjetor të shtetit shqiptar.
Në këtë kuadër, edhe Agjencia e Blerjeve të Përqendruara është një nga mekanizmat e qeverisë së Edi Ramës për të vjedhur paratë publike me tendera. Deri në fund të vitit 2019, Agjencia e Blerjeve të Përqendruara i ka shkaktuar buxhetit të shqiptarëve 2 miliardë lekë dëm ekonomik. Skema e korrupsionit është zbuluar dhe çmontuar nga Kontrolli i Lartë i Shtetit. Paratë kanë shkuar fillimisht në xhepat e klientëve të qeverisë dhe më pas janë ndarë sipas rolit në skemën përvetësimit të parave të shqiptarëve.
Në disa raste, janë përjashtuar kompanitë që kanë paraqitur një ofertë më të ulët, ndërsa janë shpallur fituese kompani me ofertë më të lartë, gati sa fondi limit. Për të mundësuar përjashtimin e kompanive dhe dhënien e tenderit klientit të qeverisë që ndan paratë me pushtetarët, sajohen kritere arbitrare që plotësohen vetëm nga klienti.
Së dyti, Agjencia e Blerjeve të Përqendruara ka kryer disa manovra të paligjshme në përcaktimin e fondit limit dhe shpalljen e ofertave fituese, duke llogaritur çmime më të larta se sa vlera e tregut për mallra. Agjencia i ka vlerësuar ofertat mbi bazën e shumatores së çmimeve për njësi më të ulët dhe jo bazuar në çmimin për çdo njësi më të ulët, duke vjedhur hapur paratë publike. Gjithashtu, në disa procedura tenderuese ka marrë pjesë vetëm një kompani, e cila ka fituar tenderin, praktikisht pa garë. Në raste të tjera, specifikimet teknike të mallrave dhe shërbimeve të hartohen në mënyrë arbitrare dhe qesharake, për të asgjësuar konkurrencën dhe realizuar pazaret me klientin e piketuar për t’i dhënë tenderin. KLSH ka kërkuar të marren masa dhe të kthehen paratë e vjedhura në buxhet, por ministra dhe drejtorë po nxitojnë për të mbyllur pazaret e fundit në ndarjen e parave të tjera publike, para zgjedhjeve të 2021./Pamfleti