Presidentes së Komisionit Evropian Ursula von der Leyen i kërkohet të hetojë rolin e dyshuar të një zyrtari të BE-së në ndihmën për përshkallëzimin separatist të liderit serb të Bosnjës Milorad Dodik në Bosnje dhe Hercegovinë.
Sipas “Al Jazzera” në një letër drejtuar von Der Leyen anëtarët e Parlamentit Evropian (PE) pretendojne qe komisioneri i BE-së për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Oliver Varhelyi “haptas ka bashkëpunuar [me Dodik] për të shpërbërë potencialisht Bosnjën dhe Hercegovinën”.
“Raporti vëren se komisioneri Varhelyi ‘u pajtua’ me z. Dodik në lidhje me datën e një sesioni të posaçëm të Asamblesë Kombëtare të Republikës Srpska dhe se do të shpallej një moratorium 6-mujor për të miratuar legjislacionin mbi tërheqjen e njëanshme nga institucionet shtetërore,” thuhej në letër.
Bosnja aktualisht po përballet me krizën e saj më të madhe politike dhe të sigurisë që nga përfundimi i luftës në dhjetor 1995, kur u nënshkrua marrëveshja e paqes e Dejtonit. Marrëveshjet e ndanë vendin në dy entitete gjysmë autonome – entitetin e Federatës së dominuar nga boshnjakët dhe kroatët dhe entiteti Republika Srpska e drejtuar nga serbët.
“Përfaqësuesit e Komisionit nuk mund të duket se qetësojnë lëvizjet separatiste në këtë mënyrë ose të veprojnë përtej mandatit të tyre në kundërshtim me politikën zyrtare të BE-së në lidhje me rajonin e Ballkanit Perëndimor”, thuhej në letrën e eurodeputetëve.
“Nëse paanshmëria dhe neutraliteti i Komisionit vihet në pikëpyetje, ekuilibri i brishtë gjeopolitik kërcënohet menjëherë”.
Në tetor, Dodik, anëtari serb i presidencës trepalëshe të Bosnjës bëri thirrje që Republika Srpska të tërhiqet nga institucionet kryesore shtetërore dhe të krijojë institucionet e saj parashtetërore, duke shkelur traktatin e paqes dhe kushtetutën. Christian Schmidt, përfaqësuesi i lartë i Bosnjës, i ka quajtur lëvizjet e Dodik “të barasvlershme me shkëputjen”, duke paralajmëruar se ato mund të nxisin ndarje dhe konflikte të mëtejshme. Më 10 dhjetor, parlamenti i Republika Srpska miratoi një sërë ligjesh që i mundësojnë entitetit të formojë institucionet e veta dhe ushtrinë e vet deri në maj.
Pasi lajmet për dokumentin e zbuluar të Sattler u publikuan më 21 dhjetor, këshilltari i Dodik Radovan Kovaçeviç mohoi përfshirjen e Varhelyi në planifikimin e sesionit të asamblesë së Republikës Srpska. Letra e nënshkruar nga 30 deputetë theksonte se “si një palë neutrale me ndikim të konsiderueshëm”, Komisioni ka një rol kyç në sigurimin e respektimit të marrëveshjes së paqes të Dejtonit nga të dyja palët.
Ai pyeti von der Leyen nëse Komisioni e konsideron sjelljen e Varhelyi të jetë në përputhje me rolin e tij dhe me politikën zyrtare të BE-së ndaj Bosnjës.
