Interesat e Bonove të Thesarit në tregun primar kanë pësuar menjëherë rënie në ankandin e parë që pason emetimin e Eurobondit.
Të dhënat e Bankës së Shqipërisë tregojnë se bonot 12 mujore u emetuan me një yield mesatar të ponderuar 1.63%, nga 1.71% që kishte qenë në ankandin e mëparshëm. Qeveria siguroi një financim prej 6.8 miliardë lekësh, ndërsa shuma e kërkesave të paraqitura në ankand ishte rreth 8.9 miliardë lekë. Prorata apo përqindja e pranuar e ofertave konkurruese në ankand ishte relativisht e ulët, me 40.4%.
Qeveria shqiptare emetoi në muajin nëntor Eurobonde për 650 milionë eurosh në Bursën e Londrës. Këto para do të përdoren për të shlyer detyrime të borxhit të jashtëm, por edhe për të financuar deficitin buxhetor që do të krijohet, kryesisht gjatë vitit 2022. Një nga efektet e financimit të deficitit me huamarrje të jashtme është ulja e kërkesës për financim në tregun e brendshëm valutor. Në parim, një strategji e tillë shton likuiditetin e lirë në treg dhe ushtron trysni ulëse të yield-eve. Një tendencë e tillë u vërejt qartë në gjysmën e dytë të vitit të kaluar, pas Eurobondit të qershorit 2020. Reagimi i parë i tregut duket i ngjashëm edhe pas Eruobodnit të këtij viti. Ndryshimi aktualisht është se tregjet po përballen me dilemën e një rritjeje të pritshme të normave të interesit gjatë vitit të ardhshëm. Por, për momentin kjo pritshmëri nuk po reflektohet shumë në tregun financiar shqiptar.
Norma e inflacionit në Shqipërisë është ende larg niveleve që po regjistrohen në SHBA dhe në Eurozonë. Sipas Instat, për muajin tetor inflacioni vjetor ishte 2.4%, afërsisht sa gjysma e inflacionit në Eurozonë dhe poshtë objektivit prej 3% të bankës qendrore. Megjithatë, inflacioni relativisht i ulët lidhet me kohën e nevojshme të transmetimit dhe projeksionet e Bankës së Shqipërisë e vendosin atë në rritje gjatë muajve të ardhshme.
Pritshmëritë për inflacionin në të ardhmen e afërt maten kryesisht nëpërmjet Treguesit të Presioneve të Huaja Inflacioniste (TPHI), që u zgjerua me 9.3% në terma vjetorë gjatë tremujorit të tretë 2021. Nga analizat historike, është konstatuar se ky tregues paraprin zhvillimet në komponentin e inflacionit të importuar me rreth 3-5 muaj. Rrjedhimisht, rritja e fortë e tij në tremujorin e tretë pritet të sjellë një kontribut në rritje të inflacionit të importuar sidomos duke filluar nga tremujori i parë i vitit të ardhshëm.
Mbështetur në këto pritshmëri, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë paralajmëroi në nëntor se gjatë vitit 2022 mund të nisë normalizimi i politikës monetare, që në rastin e Shqipërisë do të nënkuptonte rritjen e normave të interesit. Pavarësisht këtyre sinjaleve, tregu ende nuk duket se po percetpon një shqetësim të madh për rritjen e normave të interesit. Kjo dëshmohet nga stabiliteti, me tendencë madje në rënie të lehtë, të yield-eve të borxhit të qeverisë. Bilancet e shëndetshme të sektorit bankar dhe likuiditeti i lartë në tregun financiar vendas po rezultojnë përcaktuese në ruajtjen e yield-eve të ulëta të instrumenteve të borxhit publik, megjithëse mjedisin e trazuar global./Monitor
