
Protestat masive, kriza në Kosovë, presione nga bashkësia ndërkombëtare. A po ngushtohet rrethi për presidentin të Serbisë, Aleksandar Vuçiç? Dhe a është vërtet fillimi i fundit siç paralajmëron opozita?
Ka kaluar saktësisht një muaj që kur një 13-vjeçar kreu një vrasje masive në shkollën e tij fillore. Pavarësisht dhjetëra mijëra armëve që qytetarët dorëzuan gjatë aksionit të çarmatimit të shtetit, protesta nuk qetësohen.
“Diçka e paimagjinueshme, diçka kaq e tmerrshme, siç janë krimet masive, duhej të ndodhte, për të shkaktuar një frikë të tillë, për të filluar kurorëzimin e atij mozaiku patologjik, skizofrenik të një shoqërie të ndarë. Dhe kjo sepse njerëzit dolën në rrugë”, tha për DW Perica Gunjiç, redaktore e portalit Cenzolovka.
Njëri nga organizatorët e protestës, Radomir Lazoviç nga Fronti i Gjelbër-Majtas, thotë se këtë herë njerëzit në rrugë kanë dalë nga emocionet.
“Të gjithë ishim të shqetësuar që reagimi i shpejtë i shtetit që erdhi pas aksidentit – se sistemi nuk dështoi. Nuk ka mundësi të dihet një ditë pas tragjedisë nëse sistemi dështoi apo jo. Kjo shkaktoi zemërim sepse njerëzit e panë se asgjë e rëndësishme nuk do të ndryshonte”, shpjegon Lazoviç.
Problemet e grumbulluara u tejmbushën
Zemërimi dhe trishtimi, megjithatë, erdhën pas vitesh zhgënjimi dhe pakënaqësie për shkak të aferave që pasojnë Partinë Progresive Serbe në pushtet: Nga kolapsi në Savamala, në rrëzimin e helikopterit, Krusik, vrasja e Oliver Ivanoviçit, deri në dyshimet për lidhjet e udhëheqjes së shtetit me klanin kriminal Veljka Belivuka, për të cilin u shkrua së fundmi nga New York Times.
Prandaj nga opozita po vijnë mesazhe fitimtare. “Oktapodi kriminal SNS ka depërtuar thellë në çdo pore të shoqërisë sonë. Të pretendosh se ka përfunduar do të ishte shumë optimiste, por sigurisht që po shohim fillimin e fundit të SNS-së”, beson Lazoviç.
Kurti (nuk) ndihmon
Pavarësisht gjithçkaje, do të ishte shumë e fortë të thuhej se unaza rreth qeverisë po shtrëngohet, thotë drejtori ekzekutiv i CeSID, Bojan Klaçar, por situata është sigurisht sfiduese.
Klaçar beson se problemi më i madh për Aleksandar Vuçiqin është Kosova dhe se krizat atje e vendosin atë në një pozitë shumë të vështirë. “Sepse Kosova është një temë që do të zgjasë. Protestat, edhe nëse janë të vazhdueshme dhe masive, kanë një moshë të caktuar. Kosova nuk e ka atë shekull”, beson drejtori ekzekutiv i CESID.
Ai rikujton se sondazhet e opinionit publik tregojnë se Kosova edhe këtë vit po ngjitet në listën e prioriteteve të qytetarëve serbë. “Dhe gjëja e fundit, dalja e votave të SNS-së në zgjedhjet e fundit ishte e lidhur kryesisht me Kosovën dhe Rusinë”.
Bashkëbiseduesit tanë hedhin poshtë tezën se incidentet e fundit në veri të Kosovës janë inskenuar për të tërhequr vëmendjen e publikut.
Qytetarët nuk e kërkojnë Vuçiçin, por mediat
Sa i përket kërkesave të protestës, përveç largimit të ministres së Arsimit, deri më tani është mbajtur një seancë e jashtëzakonshme e Kuvendit. Qeveria njoftoi me druajtje anulimin e disa reality show-ve, por pa ndalim konkret.
Fakti që mediat janë tema kryesore e kësaj proteste flet vetëm për faktin se qeveria e Aleksandër Vuçiqit ka ndryshuar rrënjësisht dhe tërësisht skenën mediatike në mbarë vendin, shpjegon Gunjiç.
“Qindra miliona euro para të qytetarëve, nga buxheti, u derdhën në media të reja ose relativisht të reja të kontrolluara nga progresistët. Janë krijuar perandori të reja mediatike, manjatë të rinj mediatikë, në çdo pjesë të vendit ka po aq sa duhet që propaganda e qeverisë të arrijë në çdo cep të Serbisë”, tha për DW redaktori i Cenzolovka .
Nuk ka asnjë ndryshim politik
Bojan Klaçar nga CeSID as që beson se protestat do të rezultojnë me zgjedhje të reja, aq më pak qeverinë e tranzicionit për të cilën po flitet shumë me zë të lartë. “Në Serbi, sado masive të jenë protestat, nuk mund të flitet për një krizë kaq të madhe politike, saqë qeveria do të pranonte disfatën politike”, vlerëson Klaçar.
Prandaj opozita kërkon aleatë në bashkësinë ndërkombëtare. Pas një takimi me raportuesin e Parlamentit Evropian për Serbinë, Vladimir Bilçik dhe deputetin Matjaž Nemec, Lazoviç tha se i kanë bërë thirrje Bashkimit Evropian që të mbajë një qëndrim të qartë për kërkesat e protestave dhe sulmet ndaj të cilave ekspozohen grupe të ndryshme shoqërore. /Përshtati “Pamfleti” nga “Deutsche Welle” në gjuhën boshnjake